การอนุรักษ์

วัดขนอน มีส่วนสำคัญยิ่งต่อการอนุรักษ์หนังใหญ่ ทั้งในอดีตและปัจจุบัน ทางวัดได้ร่วมกับภาครัฐและเอกชน ในการนำหนังใหญ่วัดขนอนนี้ไปแสดงเผยแพร่ยังที่ต่าง ๆ ทั้งในประเทศและต่างประเทศมาแล้วหลายครั้ง

ในปีพ.ศ.2532 สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี องค์อุปถัมภกมรดกไทย ทรงเห็นคุณค่าในการแสดงและศิลปะหนังใหญ่ ทรงมีพระราชดำริให้ทางวัดช่วยอนุรักษ์หนังใหญ่ทั้ง 313 ตัว และจัดทำหนังใหญ่ชุดใหม่ขึ้นแสดงแทน โดยมีมหาวิทยาลัยศิลปากรรับผิดชอบงานช่างจัดทำหนังใหญ่ทั้งหมด ได้นำหนังใหญ่ชุดใหม่ที่สร้างนี้ทูลเกล้าถวาย เมื่อวันที่ 21 มิถุนายน 2538 ณ โรงละครแห่งชาติ และทรงพระราชทานให้ทางวัดขนอนนำมาใช้ในการแสดงต่อไป

ปัจจุบัน ทางวัดได้จัดพิพิธภัณฑ์สถานแสดงนิทรรศการหนังใหญ่ เปิดให้ประชาชนและผู้สนใจเข้าร่วมชมศึกษา พร้อมทั้งการสาธิตการแสดงหนังใหญ่ ตลอดจนการฝึกเยาวชนให้เรียนรู้และสืบทอดศิลปวัฒนธรรมอันทรงคุณค่านี้ครบ ทุกกระบวนการ เพื่อสนองโครงการตามพระราชดำริในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี สืบต่อไป

imagephp

คุณค่า / แนวคิด / สาระ

หนังใหญ่วัดขนอน อำเภอโพธาราม จังหวัดราชบุรี เป็นหนังใหญ่ที่เหลือไว้ให้ศึกษาและชมอย่างครบชุด หนังใหญ่เป็นมหรสพที่เก่าแก่และได้รับการยกย่องว่าเป็นการละเล่นชั้นสูงของ ไทย

เป็นที่รวมศิลปะหลายแขนง ไม่ว่าการออกแบบลวดลายไทยเชิงจิตรกรรม ผสมผสานกับช่างฝีมือแกะสลักนำมาผนวกกับศิลปะทางดนตรี โขน ละคร และวรรณกรรม จึงเป็นความงามที่เกิดจากภาพอันวิจิตร ซึ่งเคลื่อนไหวอย่างมีชีวิตตามลีลาของนาฎศิลป์ชั้นสูง โดยฝีมือของคนเชิดประกอบ การพากย์ และเจรจา

จึงนับได้ว่าหนังใหญ่เป็นมหรสพไทยที่รวบรวมศิลปะทางการดนตรีไทย วรรณกรรมไทย และการแสดงโขนละครไว้ในเรื่องเดียวกันไว้ครบถ้วน