จากการเข้าร่วมประชุมสัมมนา เรื่อง “การพัฒนา มาตรฐานผลการเรียนรู้ (Learning Outcomes) และนำสู่การปฏิบัติที่สอดคล้องตาม กรอบมาตรฐานคุณวุฒิระดับอุดมศึกษาแห่งชาติ” และบรรยายพิเศษ เรื่อง มาตรฐาน ผลการเรียนรู้ : ความสำคัญ แนวทางการเขียนที่สะท้อนคุณลักษณะบัณฑิตที่พึงประสงค์ ในวันที่ ๒๗ กันยายน ๒๕๖๐ โดยรองศาสตราจารย์ ดร.บัณฑิต ทิพากร รองเลขาธิการ คณะกรรมการการอุดมศึกษา เป็นประธานเปิดการ แนวทางการส่งเสริมคุณภาพการจัดการเรียนการสอนของอาจารย์ในสถาบันอุดมศึกษา และการพัฒนาระบบสารสนเทศเพื่อการรับทราบหลักสูตรของสถาบันอุดมศึกษา ณ โรงแรมแอมบาสซาเดอร์ กรุงเทพมหานคร รองเลขาธิการ กกอ. กล่าวตอนหนึ่งว่า “นับแต่ได้มีประกาศ กระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง กรอบมาตรฐานคุณวุฒิระดับอุดมศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๕๒ และประกาศคณะกรรมการการอุดมศึกษา เรื่อง แนวทางการปฏิบัติตามกรอบมาตรฐานคุณวุฒิระดับอุดมศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๕๒ ที่มุ่งเน้นมาตรฐานผลการเรียนรู้ (Learning Outcomes) ของผู้เรียน เพื่อให้สถาบันอุดมศึกษาใช้เป็นแนวทางในการ พัฒนาหรือปรับปรุงรายละเอียดของหลักสูตรและการจัดการเรียนการสอนสำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา ได้จัดกิจกรรมส่งเสริมให้สถาบันอุดมศึกษาสามารถปฏิบัติตามกรอบมาตรฐานคุณวุฒิ ระดับอุดมศึกษาแห่งชาติได้อย่างมีประสิทธิภาพ” โดยได้เชิญ ผู้เชี่ยวชาญจากต่างประเทศ โดยเฉพาะจากสหภาพยุโรปและประเทศ ออสเตรเลียมาร่วมประชุมเชิงปฏิบัติการ เพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้และเทียบเคียงแนวคิดและแนวปฏิบัติ โดยมุ่งให้สถาบันอุดมศึกษาสามารถผลิตบัณฑิตให้มี คุณลักษณะตามเจตนารมณ์ของกรอบมาตรฐานคุณวุฒิ ระดับอุดมศึกษาแห่งชาติ นอกจากนี้สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษายังได้ติดตามพัฒนาการและแนวโน้มการดำเนินการตามกรอบมาตรฐานคุณวุฒิอย่างสม่ำเสมอ รองเลขาธิการกกอ. กล่าวต่อไปว่า แนวโน้มการจัดการศึกษาในปัจจุบัน มุ่งเน้นการเทียบเคียงผลการเรียนรู้ของผู้สำเร็จการศึกษาในระดับต่างๆ การมี Regional Qualification Framework ตลอดจน การสร้างระบบการประกันคุณภาพการศึกษาเพื่อให้ผู้เกี่ยวข้องเกิดความเชื่อมั่นในการจัด การศึกษาที่เน้นผลลัพธ์การเรียนรู้ของผู้เรียนเป็นสำคัญ
๑) การส่งเสริมความร่วมมือและเทียบเคียงการประกันคุณภาพการศึกษา และกรอบมาตรฐานคุณวุฒิในระดับภูมิภาค
๒) การตั้งเป้าหมาย Education 2030
๓) ความท้าทายในการเพิ่มขีดความสามารถของสถาบันและคณาจารย์ใน การสร้างวัฒนธรรมคุณภาพในการจัดการศึกษา
๔) การมุ่งเน้นการใช้การจัดการเรียนการสอนที่มุ่งเน้นผลลัพธ์การเรียนรู้ (Outcomes Based Education : OBE) ในการจัดการเรียนการสอนเพื่อให้ผู้เรียนมี Learning Outcomes ตาม TQF
๕) การเน้นการประเมินผลการเรียนรู้ที่เชื่อถือได้ และ
๖) การประกันคุณภาพในระดับหลักสูตร
ในการนี้สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา จึงพยายามสร้างความเข้าใจที่ตรงกันเกี่ยวกับจัดระบบการ เพื่อให้สถาบันอุดมศึกษานำไปเป็นแนวทางในการพัฒนาอาจารย์ และการพัฒนาระบบสารสนเทศ การรับทราบหลักสูตรตามกรอบมาตรฐานคุณวุฒิระดับอุดมศึกษาแห่งชาติ เพื่อให้สถาบันอุดมศึกษาเสนอหลักสูตรต่อ สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษาด้วยระบบออนไลน์ทดแทนการเสนอด้วยเอกสาร
-เริ่มใช้ มคอ.2 ระบบออนไลน์ สิงหาคม 2561
-ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับความสำเร็จของการบริหารหลักสูตร อาทิ การออกแบบหลักสูตร PLOs ผลลัพธ์การเรียนรู้ของหลักสูตร ไม่ควรมีเกิน 11 ตัว, CLO ซึ่งผลลัพธ์การเรียนรู้ระดับรายวิชาจะต้องถูกออกแบบโดยอาจารย์ประจำหลักสูตร ส่วนผู้สอนจัดทำ Course Design, การจัดการเรียนการสอน กลยุทธ์การสอน การวัดประเมินผลการเรียนการสอนฯลฯ
-แนวทางในการพัฒนาอาจารย์ในสถาบันอุดมศึกษา เพื่อสนับสนุนส่งเสริมให้อาจารย์ในสถาบันอุดมศึกษากำหนดให้มี 3 องค์ประกอบ คือด้านองค์ความรู้ (Knowledge) ด้านสมรรถนะ(Competencies) และด้านค่านิยม(Values)
องค์ประกอบที่ 1 ด้านองค์ความรู้ (Knowledge) ประกอบด้วย 2 มิติ
1.1 ความรู้ในศาสตร์สาขาวิชา
1.2 ความรู้ในศาสตร์การสอนและการเรียนรู้
องค์ประกอบที่ 2 ด้านสมรรถนะ(Competencies) ประกอบด้วย 4 มิติ
2.1 ออกแบบและวางแผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ของผู้เรียนอย่างมีประสิทธิภาพ
2.2 ดำเนินกิจกรรมการเรียนรู้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
2.3 เสริมสร้างบรรยากาศการเรียนรู้และสนับสนุนการเรียนรู้ของผู้เรียน
2.4 วัดและประเมินผลการเรียนรู้ พร้อมทั้งสามารถให้ข้อมูลป้อนกลับอย่างสร้างสรรค์
องค์ประกอบที่ 3 ด้านค่านิยม(Values) ประกอบด้วย 2 มิติ
3.1 คุณค่าในการพัฒนาวิชาชีพอาจารย์ และการพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่อง
3.2 ธำรงไว้ซึ่งจรรยาบรรณแห่งวิชาชีพอาจารย์
จากคุณภาพการจัดการเรียนการสอนที่กล่าวมานั้น กำหนดให้มีระดับของคุณภาพของแต่ละองค์ประกอบจำนวน 4 ระดับ ซึ่งแสดงให้เห็นพัฒนาการของอาจารย์ด้านการจัดการเรียนการสอนโดยใน 4 ระดับมีดังนี้
ระดับที่ 1 เป็นผู้มีความรู้ความเข้าใจในศาสตร์ของตนและประยุกต์ใช้ได้ มีความรู้ความเข้าใจในศาสตร์การเรียนรู้เบื้องต้น สามารถออกแบบกิจกรรม ใช้ทรัพยากรและสื่อการเรียนรู้โดยคำนึงถึงผู้เรียนและปัจจัยที่ส่งผลต่อการเรียนรู้ สามารถวัดและประเมินผลการเรียนรู้ของผู้เรียน นำผลประเมินมาใช้ปรับปรุงพัฒนาการจัดการเรียนรู้ พัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่อง เปิดใจรับฟังความคิดเห็นจากผู้ที่เกี่ยวข้อง และปฏิบัติตามจรรยาบรรณวิชาชีพของอาจารย์ขององค์กร
ระดับที่ 2 เป็นผู้มีคุณภาพการจัดการเรียนสอนระดับที่ 1 ที่มีความรู้ลึกในศาสตร์ของตน และติดตามความก้าวหน้าของความรู้ในศาสตร์อย่างสม่ำเสมอ มีความรู้ความเข้าใจในศาสตร์การเรียนรู้ สามารถจัดการเรียนรู้ที่เหมาะสมกับกลุ่มผู้เรียน กำกับดูแลและติดตามผลการเรียนรู้ของผู้เรียนอย่างเป็นระบบ ให้คำปรึกษาชี้แนะแก่เพื่อนอาจารย์ในศาสตร์ได้ และส่งเสริมให้เกิดการปฏิบัติตามจรรยาบรรณวิชาชีพอาจารย์ภายในองค์กร
ระดับที่ 3 เป็นผู้มีคุณภาพการจัดการเรียนสอนระดับที่ 2 ที่เชี่ยวชาญในศาสตร์ของตน ศาสตร์การเรียนรู้และการจัดการเรียนรู้ข้ามศาสตร์ นำผลการวิจัยในชั้นเรียนมาพัฒนาการจัดการเรียนรู้ เป็นพี่เลี้ยงและผู้ชี้แนะในระดับองค์กรด้านการจัดการเรียนรู้ และนโยบายด้านจรรยาบรรณวิชาชีพอาจารย์
ระดับที่ 4 เป็นผู้มีคุณภาพการจัดการเรียนสอนระดับที่ 3 ที่เป็นผู้นำในศาสตร์ของตน ศาสตร์การเรียนรู้และการจัดการเรียนรู้ข้ามศาสตร์ เป็นที่ยอมรับทั้งภายในและภายนอกองค์กร มีส่วนร่วมในการกำหนดนโยบายและกลยุทธ์ในการพัฒนาองค์ความรู้ และการจัดการเรียนรู้ในระดับชาติและนานาชาติ เป็นผู้นำเชิงนโยบายด้านจรรยาบรรณวิชาชีพอาจารย์
---------------------------
