ดิฉันมีเรื่อง Carrot & Stick หรือชื่อภาษาไทยว่า ลาโง่กับไม้เรียว ‘ซึ่งเป็นทฤษฏีแรงจูงใจที่เรียบง่ายแต่อมตะ ศาสตร์และศิลป์ของการบริหารจัดการแบบ มาเล่าให้ฟัง ชาวนาคนหนึ่งต้องพาลาไปทำงาน ถามว่าจะมีวิธีอย่างไรที่จะทำให้ลาตัวนั้นเดินไปข้างหน้า
มีคำตอบในเรื่องนี้อยู่2แนวทาง
1 ใช้ไม้เรียวตี ( Stick) เมื่อลาถูกตีย่อมเดินไปข้างหน้า แต่ถ้าหยุดตีเมื่อไรลาตัวนั้นก็หยุดต้องตีต่อไปเรื่อยๆ จนกว่าจะถึงที่หมาย ( Goal)
2 ใช้ไม้ยาวๆผูกแครอท ( Carrot ) ล่อไว้ที่หน้าของลา เมื่อลาอยากได้แครอทก็จะเดินไปข้างหน้าเรื่อยๆเช่นกัน
เรื่องนี้มีนัยอย่างไรในการบริหารจัดการ เราคงเดาได้ว่าไม้เรียวคือสิ่งที่ลาไม่ชอบ เปรียบเสมือนการลงโทษ คำตำหนิ คำขู่ต่างๆ เมื่อลาถูกลงโทษก็จะทำงานไปเรื่อยๆ เมื่อไรที่ไม่มีการลงโทษก็จะหยุด
ทางจิตวิทยาเรียกปรากฏการณ์นี้ว่า “เป็นการเสริมแรงทางลบ” ปัญหาคือลาจะทำงานก็ต่อเมื่อมีแรงกระตุ้นที่พอดีแต่ถ้ากระตุ้นมากไปอาจโดนลาเตะเอาได้!! ถ้าเช่นนั้นการใช้แครอทดูจะเป็นทางเลือกที่ดีกว่า แต่มีข้อ
ควร คำนึงไว้บางประการเกี่ยวกับการใช้แครอทดังนี้
1.แครอทต้องมีขนาดพอดีเพื่อล่อให้ลาเดิน แต่ถ้าใช้ขนาดที่ไม่เหมาะสม มีขนาดเล็กจน ลาไม่สนใจ ล่อเท่าไรลาก็คงจะไม่เดินสักที
2.เลือกแครอทให้เหมาะสมกับความต้องการที่มีความแตกต่างกันไป
3.วางแครอทในระยะที่เหมาะสม แครอทที่อยู่ไกลใช้ไม้ยาวเกินไปจนลา(ที่สายตาสั้นอยู่แล้ว)ก็มองไม่เห็น แล้วพนักงานจะมีแรงกระตุ้นได้อย่างไร บางครั้งแครอทที่แกว่งไปมาบนไม้ถูกตั้งเงื่อนไขรางวัลไว้ยากเกินไป เช่นต้องสะสมคะแนนหลายๆ KPI แล้วเอามาคูณกัน จนคนทำงานจำไม่ได้ว่า KPI ตัวไหนทำได้เท่าไหร่ เลยไม่สนใจก้มหน้าก้มตาทำไปเรื่อยๆดีกว่า อย่างนี้ก็เหมือนแครอทที่แกว่งไปมา จนลามองจนตาลายนั่นเอง