การศึกษาล่าสุดเมื่อ พ.ศ. ๒๕๕๔ ของ SEAMEO-RIHED ซึ่งเป็นศูนย์ระดับภูมิภาคว่าด้วยการอุดมศึกษาและการพัฒนาภายใต้องค์การรัฐมนตรีศึกษาแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (SEAMEO) ดำเนินการสำรวจหน่วยงานประกันคุณภาพการศึกษาของประเทศต่างๆ ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อช่วยกระตุ้นให้ประเทศสมาชิกร่วมมือกันในการพัฒนากรอบการประกันคุณภาพการศึกษาของอาเชียน (ASEAN Quality Assurance Framework) ก่อนหน้านี้ ใน พ.ศ. ๒๕๕๑ SEAMEO-RIHED ร่วมกับ Malaysian Qualifications Agency เชิญทุกประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เข้าร่วมการประชุมว่าด้วยการประกันคุณภาพการศึกษา โดยมีวัตถุประสงค์ในการส่งเสริมเครือข่ายความร่วมมือระหว่างประเทศสมาชิก SEAMEO ทั้ง ๑๐ ประเทศ ในการแลกเปลี่ยนการเรียนรู้เรื่องการประกันคุณภาพการศึกษาระดับอุดมศึกษา การประชุมดังกล่าวส่งผลให้เกิดการก่อตั้งเครือข่ายการประกันคุณภาพการศึกษาของอาเชียน (ASEAN Quality Assurance Network หรือ AQAN)
การก่อตั้ง AQAN มีวัตถุประสงค์ในการส่งเสริมความร่วมมือและแลกเปลี่ยแนวปฏิบัติที่ดีของการประกันคุณภาพการอุดมศึกษาในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ร่วมมือในการเสริมสร้างขีดความสามารถในการประกันคุณภาพการอุดมศึกษา แลกเปลี่ยนข่าวสารข้อมูลด้านการอุดมศึกษาและการยอมรับคุณวุฒิการศึกษาร่วมกัน และพัฒนากรอบการประกันคุณภาพการศึกษาของอาเชียน ทั้งนี้ AQAN ตั้งเป้าหมายไว้ว่าจะส่งเสริมการสร้างความกลมกลืน (harmonisation) และการยอมรับคุณวุฒิ (mutual recognition of qualifications) ในระดับอุดมศึกษาภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เพื่อพร้อมรับการเคลื่อนย้ายกำลังคนของประชาคมอาเซียนใน พ.ศ. ๒๕๕๘
ความท้าทายของการประกันคุณภาพการศึกษาในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ คือ ความร่วมมือในการประกันคุณภาพการศึกษาที่สามารถส่งผลให้ประเทศต่างๆ ในภูมิภาคยอมรับหน่วยกิต และคุณวุฒิการศึกษาระหว่างกันและกัน
และการส่งเสริมให้ประเทศต่างๆ พัฒนากระบวนการประกันคุณภาพที่อยู่ในระนาบเดียวกันหรืออย่างน้อยสามารถที่จะเทียบเคียงกันได้ เพื่อความสะดวกในการถ่ายโอนหน่วยกิตและการยอมรับคุณวุฒิการศึกษาระหว่างประเทศต่างๆ อย่างไรก็ตาม ประเทศในภูมิภาคนี้ยังมีปัญหาร่วมกันคือ ระดับคุณภาพการศึกษาที่ยังมีช่องว่างอยู่มาก ในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้มีมหาวิทยาลัยในระดับโลก (World Class) เช่น ในสิงคโปร์ และมหาวิทยาลัยที่ยังไม่เป็นที่รู้จักของวงการวิชาการระหว่างประเทศ เช่น ในสหภาพพม่า ประกอบกับหลายประเทศยังไม่มีทรัพยากรที่เพียงพอสำหรับการประกันคุณภาพ รวมทั้งการขาดผู้เชี่ยวชาญ ในหลายประเทศพบข้อจำกัดในระดับนโยบาย เพราะนโยบายการพัฒนาระบบประกันคุณภาพในบางประเทศไม่เป็นรูปธรรม ประกอบกับมีหลายหน่วยงานในระบบราชการรับผิดชอบในการผลักดันการประกันคุณภาพ ซึ่งบางครั้งล้มเหลวมากกว่าประสบความสำเร็จ ดังนั้น ความร่วมมือในการพัฒนากรอบการประกันคุณภาพการศึกษาของอาเซียนจึงจะสามารถช่วยแก้ปัญหาเหล่านี้ให้ดีขึ้นไม่มากก็น้อย
Ref. จุลสาร สมศ. หน้า 5 กันยายน 2555